Müşterek faaliyet katılımcısı, yapmış olduğu yatırımı kendi finansal tablolarına hangi yöntemle ve nasıl yansıtır?
TFRS 11 MÜŞTEREK ANLAŞMALAR
HANGİ YÖNTEMLE YANSITILIR?
Bu sorunun sorulma sebebi müşterek faaliyetler eskiden oransal konsolidasyon adı verilen bir yöntemle konsolide ediliyordu ancak o yöntem artık uygulanmıyor, onun yerine konsalidasyon (tam konsalidasyon) denilen, bağlı ortaklıklara uygulanan yöntem uygulanıyor, bunun sebebi müşterek faaliyette iki taraf da kontrol gücüne sahiptir, müşterek kontrol oy birliği ile mutabakat gerektirir. Konsolidasyon şartı kontrol gücü yani de facto dur. Müşterek faaliyette de kontrol gücü arandığı için artık konsolidasyon yöntemi uygulanmaktadır
NASIL YANSITILIR?
Konsolidasyon tekniğinde konsolide edilecek şirketlerin aktif ve pasif varlıkların tümü toplanır, daha sonra sermaye eleminasyonları yapılır, daha sonra ilişkili işlemlerden kaynaklanan kar eleminasyonları yapılır, daha sonra ise konsolide edilen müşterek faaliyetin kar ya da zararının % 50 si gelir tablosuna kalan % 50 si azınlık payına aktarılır, diğer kapsamlı gelirin % 50 si de konsolide diğer kapsamlı gelir tablosuna ve kalan % 50 si de azınlık payına aktarılır.
İşletme konsolide tablo hazırlamaktan muafsa bireysel tablolarında müşterek faaliyeti nasıl göstermeli?
- İşletme yatırım işletmesi halinde değilse; Müşterek faaliyetin transfer edildiği kabul edilen bedeli, bağlı ortaklığın kabul edilen edinme tarihindeki gerçeğe uygun değeri temsil edecektir.
- İşletme yatırım işletmesi haline geldiğinde, Müşterek faaliyetindeki yatırımını TFRS 9 uyarınca gerçeğe uygun değer farkını kâr veya zarara yansıtarak ölçer. Bağlı ortaklığın önceki defter değeri ile yatırımcının nitelik değiştirdiği tarihteki gerçeğe uygun değeri arasındaki fark kazanç veya kayıp olarak kâr veya zarara yansıtılır
Standartta bilinmesi gereken tanımlar;
- Müşterek anlaşma; bir müşterek faaliyet ya da bir iş ortaklığıdır.
- Müşterek faaliyet; anlaşmanın müşterek kontrolüne sahip taraflarının bu anlaşmayla ilgili varlıklar üzerinde haklara ve borçlara ilişkin yükümlülüklere sahip oldukları müşterek anlaşmadır. Söz konusu taraflara müşterek faaliyet katılımcıları denir.
