Bir işletme, 1.1.2012 tarihinde bir yönetim binasını 1.250.000 TL’ye 5 yıl vadeli, yıllık taksitlerle ödenmek üzere satın almıştır. Alış tarihinde, bu taksitlerin peşin değeri 1.000.000 TL olarak hesaplanmıştır. İşletme yönetimi, 31.12.2014 tarihinde yeniden değerleme modelini tercih etmiştir. Bu tarihte bu binanın piyasa değeri 1.400.000 TL olarak ölçülmüştür. 31.12.2014 tarihindeki yevmiye maddelerini, Maddi Duran Varlık standardına göre yapınız. Amortisman oranı %2’dir. İşletme düz amortisman ayırmaktadır.
TMS 16 MADDİ DURAN VARLIKLAR
İlk değerde hesaplanacak amortisman gideri; 20.000 TL
01.01.2012 Kaydı
__________________________ , _______________________________
- Binalar……………………………………………….1.000.000
- Borç senetleri reeskont hesabı…….…..250.000
- Borç senetleri………………………………………..1.250.000
__________________________ , _____________________________
Burada gider hesabı kullanılmadığı için ertelenen vergi hesaplanmasına gerek yoktur.
Yeniden değerleme, değer artış muhasebe kaydı
Diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilir
Kayıtlı değer 1.000.000 yeni değeri 1.400.000 aradaki fark 400.000 TL
31.12.2014 Kaydı
____________________ , _____________________
- Binalar…………………………………………….400.000
- MDV Yeniden Değerleme Artışları……………….400.000 (özkaynak hesabı)
________________ , _______________________
- Ertelenen vergi varlığı…………………………80.000
- Ertelenmiş vergi (özkaynak hesabı) ……………..80.000
________________ , _______________________
Dönem sonunda amortisman yeni değeri üzerinden ayrılır;
31.12.2014 amortisman gideri / aslında kural olarak değerlemeden önce amortisman ayrılır , 2014 ün amortisman giderini yeni değer üzerinden ayırırız,
Birikmiş amortisman 2012, 2013 yılları için 20.000 Tl den 2 yıllık toplamda 40.000 TL dir. Biz burada 2014 amortisman giderinin muhasebe kaydını yapacağız, yeni tutar üzerinden birikmiş amortismanı hesaplayacağız ve bu amortismanın da geçmiş döneme yanısyanını geçmiş dönem kar arzararında bu döneme yansıyan kısmını da 632 genel yönetim giderlerinde muhasebeleştireceğiz.
Yeni değer; 1.250.000 yıllık amortisman 25.000 TL dir geçmiş iki sene için 50.000 Tl ve 2014 için 25 TL hesaplanmalıdır, geçmiş iki sene zaten 40.000 TL hesaplanmış ve fark 10.000 TL dir bunu geçmiş dönem kar zararında muhasebeleştiririm. Geçmiş dönemde değerlediğimiz tutarların ertelenen vergisini de geçmiş dönemde değerleriz
- 580 Geçmiş dönem karları………………..10.000
- 632 Genel yönetim giderleri……………..25.000
- 257 birikmiş amortismanlar (-)…………………………35.000
31.12.2012 amortisman gideri ertelenen vergisi
- 285 ertlenen vergi varlığı……………………7.000
- 580 Geçmiş dönem zararları……………..2.000
- 692 ertlenmiş vergi…………………………………………5.000
Not ; aslında borç senetleri reeskontu kısa vadeli ve uzun vadeli olmak üzere ikiye ayrılmalıdır ancak elimizde ayırmak için yeterli veri bulunmadığından bu soruda ayırmadık, bir bütünlük sağlaması açısından borç senetlerini de uzun ve kısa vadeli olarak ayırmadık.