Bir işletme birleşmesi sırasında şerefiye oluşursa muhasebe sistemine nasıl kaydedilir?
TFRS 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Bir işletme birleşmesinde elde edilen şerefiye, devralanın tek başına belirlenemeyen ve ayrı olarak muhasebeleştirilemeyen varlıklardan gelecekte beklediği ekonomik yararlar için yaptığı ödemeyi ifade eder.
Satın almadan kaynaklanan şerefiyenin veya birleşme karının belirlenir, Birleşme nedeniyle meydana gelen şerefiyenin bilançoda varlık olarak gösterilir.
Şerefiye aşağıdakiler arasındaki fark olarak hesaplanır:
– Bu üç değerin toplamı:
(a) ödenen bedelin birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri,
(b) kontrol gücü olmayan payların tutarı ile
(c) aşamalı olarak gerçekleştirilen işletme birleşmelerinde (aşağıya bakınız), edinen işletmenin edinilen işletmede önceden elinde tuttuğu özkaynak paylarının birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri, ve – edinilen işletmenin tanımlanabilir varlıkları ile üstlenilen yükümlülüklerin netleştirilmiş birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değeri (UFRS 3’e uygun olarak) muhasebeleştirilir.
• Yukarıdaki farkın negatif çıkması durumunda, oluşan kazanç, kar / zarar içinde pazarlıklı satın alma olarak muhasebeleştirilir
İşletme birleşmeleri ve şerefiye İşletme birleşmeleri, UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” kapsamında satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir. 1 Ocak 2011 tarihinden önceki işletme birleşmelerinde bir işletmenin satın alınması ile ilgili katlanılan satın alma maliyeti, iktisap edilen işletmenin satın alma tarihindeki tanımlanabilir varlık,yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerine dağıtılır. Satın alım maliyetinin iktisap edilen işletmenin tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerindeki iktisap edenin payını aşan kısmı şerefiye olarak konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilir.
İşletme birleşmelerinde iktisap edilen işletmenin/şirketin finansal tablolarında yer almayan ancak şerefiyenin içerisinden ayrılabilme özelliğine sahip varlıklar, maddi olmayan duran varlıklar (marka değeri gibi) ve/veya şarta bağlı yükümlülükler gerçeğe uygun değerleri ile konsolide finansal tablolara yansıtılır. İşletme birleşmesi sırasında oluşan şerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda bir kez veya şartların değer düşüklüğünü işaret ettiği durumlarda daha sık aralıklarla değer düşüklüğü tespit çalışmasına tabi tutulur.
İktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerindeki iktisap edenin payının işletme birleşmesi maliyetini aşması durumunda ise fark gelir olarak kaydedilir.1Ocak 2011 tarihinden sonra gerçekleşen işletme birleşmelerinde, 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle geçerli olan yeniden düzenlemiş UFRS 3 “İşletmeBirleşmeleri” standardı uygulanmaktadır. Yeniden düzenlenmiş UFRS 3’ün temel farkı satın alma sırasında katlanılan bütün işlem maliyetlerinin kar/zararda muhasebeleştirilmesidir.