Küçülme (downsizing) İşletme yönetiminin çalışanların sayısını, maliyetleri, işleri ve iş süreçlerini azaltmasıdır.
Küçülmede Asıl Amaç Karlılığın Artırılmasıdır ya da Maliyetlerin Azaltılmasıdır.
İşletme hantallıktan kurtulmak, yalınlaşmak ve bu sayede verimliliği, sinerjiyi ve finansal performansı artırmak, maliyetleri azaltmak, karar süreçlerini ve işletme içi iletişimi hızlandırmak, süreç sonuçlarına odaklanmak gibi amaçlarla ölçeğinde ya da faaliyet alanlarında küçülmeye gider. Küçülmenin birçok aşaması varken, küçülme denince ülkemizde ilk olarak personelin işten çıkarılması akla gelmektedir.
Küçülme Sadece Personeli İşten Çıkarmak Değildir.
Patronların ya da yönetimin aklına ilk olarak eleman çıkarma (reduction-in-force) akla gelmemelidir.. İlk olarak gereksiz masrafların kısılması gerekmektedir. Bu gereksiz masraflar bazen seyahat ve konaklama giderleri bazen gereksiz danışmanlıklar, bazen de gerekli teşvik ve indirimlerden yararlanmamak olabilir.
Bilinçsiz “downsizing” (küçülme) yerine, “rightsizing” (optimal büyüme) yöntemine gidilmelidir. Rightsizing, optimal büyüme-sağlıklı küçülme-küçülerek büyüme ya da örgütün doğru büyüklüğe ulaşması şeklinde açıklanabilir.
Rightsizing işletmenin belirli işlerden çekilmesi (downscoping) ya da şirketin doğru ölçeğe gelmesi için mevkilerde ve işgücünde indirime gitmesi (downscaling) şeklinde olabilir.
Downsizing’te İşçi Çıkarmak Yerine Alternatif Öneriler ( Alternatives To Downsizing ) ;
Kademe azalt ! (delayering) Gerekli olmayan yönetim kademelerine son verilmeli. Her ilave kademe datanın yukarıya sağlıklı ve hızlı ulaşmasını azaltır.
Çalışma saatlerini azalt ! (reducing hours) Personele part time çalışma teklif edilebilir.
Çalışanların ücretlerini düşür ! (lowering wages) Personele düşük ücretle çalışması teklif edilebilir.
Erken emeklilik teşvikleri sun! Emekli olmaya hak kazananları emekli olmaya teşvik et. (expanding the alternative placement incentives)
Ücretsiz devamsızlık izni sun ! (unpaid leave) Önceden belirlenen bir süre izin sunulur, İzin sonunda ise farklı bir iş ya da aynı ödeme seviyesinde olmayan bir ücret teklif edilebilir.
Çapraz eğitim (cross-training) ver ! Örneğin finans departmanı çalışanına satın almayla ilgili beceriler kazandırılabilir. Satın alma departmanında boşluk olması durumunda bu boşluk finans elemanı tarafından rahatlıkla doldurulabilecektir.
Personelleri çok fonksiyonlu görevlendir ! (Employee multitasking) Örneğin çapraz eğitim verdiğin bir elemanın hem hukuk hem de sözleşme biriminde çalışması gibi.
Outsourcing ! Şirketin daha düşük maliyetle dışardan elde edebileceği fonksiyonlarını dışarıdan tedarik yani “outsource” et. Dış Kaynak Personel Kullanımında, personel outsourcing firması üzerinden bordrolanır bu sayede personelin kıdem ve ihbar tazminatı gibi maliyetleri firmaya yansımaz.
Şirket mülkiyetini paylaş ! (and offering shared employee ownership of the company). Şirket, çalışanların şirket hisse senetleri karşılığında maaş artışları veya maaş kesintisi teklifinde bulunulabilir.
Örgüt İçinde Yeniden Yerleştir ! (redeploying people within the organization); Bir organizasyonda yatay olarak hareket etme fırsatı ya da uluslararası firmalar için personelin farklı coğrafi bölgelerde farklı iş alanlarında görevlendirilmeleri rekatbette üstünlük getirir.
Eğer tüm alternatifler gözden geçirilmiş ve bir kriz döneminde işçi çıkarılması zorunlu görülmüşse, küçülmeye gitmeden önce, gerekli olan küçülmenin fırsat maliyetinin işten çıkarılan işçilerin maliyetleri olup olmadığının raporlanması gerekmektedir.